MENULIS PUISI

MENGENAL PUISI

Puisi adalah satu cabang
daripada kesusasteraan. Dari segi istilahnya, perkataan kesusasteraan
bermaksud “kumpulan buku-buku yang indah bahasanya dan baik isinya.”.
Pada umumnya perkataan kesusasteraan digunakan untuk merujuk kepada  segala pengucapan yang indah-indah, sama ada
ia tertulis atau tidak. Melalui kesusasteraan, manusia menyampaikan buah
fikiran dan meluahkan perasaan dengan menggunakan  bahasa. Keindahan bahasa dan ketinggian buah
fikiran mencerminkan ketinggian budaya sesuatu masyarakat.

Sastera atau hasil kesusasteraan wujud dalam
masyarakat melalui bentuk tulisan dan juga 
dalam bentuk lisan.

Sastera
Tulisan: Hasil kesusasteraan yang didapati dalam bentuk
bertulis misalnya novel. cerpen atau puisi yang dibukukan atau yang diterbitkan
di akhbar dan majalah.

Sastera
Lisan: Kesusasteraan atau sastera lisan adalah sastera
yang   disampaikan dan disebarkan
melalui  pertuturan. Pada masa dahulu
sebelum adanya percetakan orang ramai akan berkumpul, biasanya pada waktu malam
untuk mendengar cerita dari seorang tukang cerita (yang dipanggil penglipur
lara), atau mendengar syair yang dibawakan oleh pembaca syair.  Pada zaman ini kesusasteraan lisan atau
tradisi lisan masih wujud. Misalnya pantun masih dibaca di dalam majlis-majlis
dan  dinyanyikan di dalam lagu-lagu
rakyat , lagu-lagu kanak-kanak, malah di dalam lagu-lagu popular.

Hasil kesusasteraan 
terbahagi kepada dua bahagian iaitu

Perbezaan
Puisi dan Prosa:

Perbezaan paling ketara dan mudah dikenali ialah
Prosa ditulis berbaris-baris mengikut paragraph atau perenggan manakala Puisi
ditulis berangkap-rangkap. Biasanya Prosa mengandungi sesuatu kisah atau cerita
manakala  Puisi tidak semestinya ada
cerita. Ia lebih kepada menyatakan 
pemikiran dan perasaan tentang sesuatu aspek kehidupan.

Prosa merujuk kepada hasil kesusasteraan yang
ditulis dalam ayat-ayat yang menggunakan tatabahasa yang lazim digunapakai.
Pada umumnya, prosa dianggap  satu bentuk
kesusasteraan yang lebih mudah difahami berbanding dengan puisi. Contoh bagi
kesusasteraan prosa ialah: cerpen dan novel.

Puisi merujuk
kepada hasil kesusasteraan yang ditulis dengan tidak menuruti tatabahasa. Ia
sebenarnya tidak terdiri daripada ayat-ayat yang lengkap, melainkan terdiri
daripada frasa-frasa yang disusun dalam bentuk rangkap. Pada lazimnya, puisi
merupakan bahasa yang berirama dan apabila dibaca pembaca akan merasa
rentaknya. Contoh bagi kesusasteraan puisi termasuklah Syair, Pantun, Gurindam,
Seloka, Mentera, Teromba,  dan puisi
moden yang lebih dikenali sebagai Sajak.

Mengikut Zaaba, puisi ialah  karangan berangkap yang dipakai untuk
melafazkan  fikiran yang cantik dengan
bahasa yang indah. Dengan gambaran yang cantik, perkara yang disampaikan
menjadi bertambah menarik kepada orang yang mendengarnya

Zaaba seterusnya menjelaskan bahawa puisi ialah
karangan berangkap  yang disusun dengan
bahagian yang berkerat-kerat dan di antara sekerat dengan sekerat itu biasanya
berjodoh dan bunyinya atau rentaknya atau isinya serta kebanyakannya memakai
timbangan dan sukatan yang tertentu, Oleh yang demikian, puisi merangkumi aspek susunan kata, rentak bunyi
dan isi.

Muhammad Haji Salleh mengatakan bahawa puisi adalah
ciptaan yang indah dari aspek bentuk dan isi. Ia adalah bentuk  sastera yang kental dengan muzik bahasa serta
kebijaksanaan penyair dan tradisinya. Bagi Muhammad, puisi akan menjadikan
pembaca lebih bijaksana.

 Di bawah ini adalah beberapa definisi atau
keterangan mengenai puisi yang sering menjadi rujukan:

Ciri-ciri Puisi:

i) Menggunaan bahasa yang lebih
baik, ekspresif, kental, mengandungi nilai keindahan serta menimbulkan
rangsangan dan kesan kepada pengalaman dan perasaan

ii) Mempunyai bentuk tertentu,
berkerat-kerat atau berurutan dalam baris yang sejajar, sama ada berbentuk
konvensional/berpola (bagi puisi tradisional ) atau berbentuk bebas

iii) Ungkapan kata dan bahasa
dipengaruhi unsur muzik, lagu, intonasi, rentak, irama dan keharmonian bunyi.

iv) Baris, rima dan irama disusun
membentuk pola atau ikatan tertentu (bagi kebanyakan puisi tradisional yang
dipengaruhi jumlah baris, jumlah perkataan, perseimbangan bunyi dan
panjang-pendek perkataan.

v) Bagi puisi tradisional wujud
pembahagian unit dalam menyatakan idea, misalnya dua baris, serangkap atau
beberapa baris seuntai.

vi) Digunakan dalam kehidupan
seharian masyarakat untuk hiburan, keramaian, ritual, keagamaan, pengajaran dan
sebagainya. Berfungsi sebagai pancaran pemikiran masyarakat zamannya sama ada
zaman tradisional mahupun zaman kini.

vii) Bahasa yang padat dan kental
mengandungi unsur perlambangan, imajan, kiasan dan perbandingan untuk
menyatakan sesuatu dan melahirkan perasaan hati